Meningokok (Menenjit) hastalığı, Neisseria meningitidis adı verilen bir çeşit bakterinin neden olduğu ciddi bir hastalıktır. Menenjite yani beyin ve omurilik zarlarının enfeksiyonuna ve kan enfeksiyonlarına yol açabilir. Meningokok hastalığı sağlıklı olan insanlarda bile sıklıkla aniden, uyarı vermeden ortaya çıkar.
Meningokok hastalığı, kişiden kişiye yakın temas (öksürme ve öpüşme) veya özellikle aynı evde yaşayan insanlar arasında uzun süreli temas yoluyla yayılabilir.
Özellikle bebekler, yeni yürüyen çocuklar ve ergenler, enfeksiyonun sık görüldüğü bölgelere seyahat eden kişiler ile yaşlılar hastalık için risk altındadır. Hastalık; ateş, kusma, baş ağrısı, ışığa duyarlılık, halsizlik, bitkinlik ve ense sertliği ile belirti verir. Meningokok hastalığı tedavi edildiğinde bile, her 100 enfeksiyonlu insanın 10-15’ini öldürür. Ayrıca hayatta kalan her 100 kişiden yaklaşık 10-20’sinde işitme kaybı, beyin hasarı, böbrek hasarı, uzuv kayıpları, sinir sistemi sorunları, cilt greftlerinden kaynaklanan ciddi yara izleri gibi sakatlıklar bırakabilir.
Neisseria meningitidis’in en az 12 adet “serogrup” olarak adlandırılan tipi vardır. Meningokok hastalığının çoğuna A, B, C, W ve Y serogrupları neden olur. A, C, Y ve W tiplerine karşı koruma sağlayan 4’lü aşıları MENVEO, NIMENRIX, MENECTRA markalarıyla yaklaşık 5 yıldır piyasada bulunmaktadır. B tipine karşı koruma sağlayan aşı BEXSERO yaklaşık 3 yıldır yurt dışında uygulanmakta olup 2018 yılı sonunda ülkemizde de piyasaya girmiştir. Ülkemizdeki hastalığın %40-60’ından A, C, Y ve W tipi, yaklaşık %30’undan da B tipi sorumludur. Meningokok hastalığına karşı korunmak için hem 4’lü aşılardan birinin hem de B tipine karşı koruma sağlayan aşının ayrı ayrı yapılması önerilmektedir. Aşıların faydası vardır ve koruyuculuğu yüksektir. Fakat bu aşılar ülkemiz rutin aşı takviminde olmadığı için aileye maddi anlamda yük getirmektedir. Bu nedenle özel aşıların yapılıp yapılmaması tamamen ailenin vereceği bir karardır. Bu metinde hastalık ve aşılar hakkında bilgilendirme yapmak ve hastalıkla ilgili farkındalık oluşturmak amaçlanmaktadır. Aşıların doz aşısı markaya ve çoçuğun yaşına göre değişiklik göstermektedir.
Birkaç örnekle açıklayacak olursak;
YENİDOĞAN BEBEKLER İÇİN UYGUN ZAMAN:
- 3 Aylık: Nimenrix + Bexsero
- 5 Aylık: Nimenrix + Bexsero
- 7 Aylık: Nimenrix + Bexsero olmak üzere 3 doz
6 AY VE ÜZERİ ÇOCUKLAR İÇİN UYGUN ZAMAN:
- 7. Ay: Menveo + Bexsero
- 9. Ay: Bexsero
- 13. Ay: Menveo + Bexsero
12 AY VE ÜZERİ ÇOCUKLAR İÇİN UYGUN ZAMAN:
- 13. Ay: Nimenrix + Bexsero
- 15. Ay: Bexsero
- 28. Ay: Bexsero
2 YAŞ VE ÜZERİ ÇOCUKLAR İÇİN UYGUN ZAMAN:
- 25. Ay: Menveo / Nimenrix / Menectra’dan birisi + BEXSERO
- 28. Ay: Bexsero