Etiket arşivi: Hayati İnanç

Fabrika Ayarı – Hayati İnanç – Bekir Develi

Kitap sohbet havasındadır. Bekir Develi soruyor Hayati İnanç cevaplıyor. İki güzel insan. Soru soran ne soracağını biliyor, cevaplayan da ne konuşacağını. İkisini de sevdiğim ve defalarca videolarını izlediğim için kitabı okurken sanki onların bir videosunu izler gibi hissettim. Kitapta da bahsediyor aslında Hayati Hoca, diyor ki, bir insanın kitabını okumak onunla yarı konuşmak gibidir. Velhasıl güzel kitap olmuş. Bir çırpıda okunuyor ancak, anahtar yerlerin altılı çizip arada açıp açıp tekrar bakmak lazım. Bakıp söylediklerini hatırlamak lazım.

Can Veren Pervaneler 3

Hayati İnanç’ın Can Veren Pervaneler kitabının bu üçüncü kitabı, Peygamber Efendimiz (S.A.V.)’in güzel ahlâkını ve şairlerin ona sevgilerini anlatan şiir ve beyitlerle başlıyor. Kitabın önsözünü (önsözlerini de diyebiliriz) okuyunca kitabın tamamının bu şekilde devam edeceğini düşünmüştüm ama bahsettiğim şekilde başlayan kitap, sonrasında farklı konularda kısa ama yine şahane beyitlerle devam ediyor. Kitapta Fatih Sultan Mehmed (Avni), Mevlana, Fuzuli, Yahya Kemal ve Ziya Paşa (Terkib-i Bend) başta olmak üzere birçok farklı şairin beyitleri bulunmakla birlikte yazarı bilinmeyen (lâedri) beyitler de bulunmaktadır.

Can Veren Pervaneler 2

Evet tüm seriyi okumakta kararlıyım. İlk kitaba göre daha hafif bir kitap olmuş. Sayfa sayısı 120 civarında ama sayfalardaki resimleri de hesaba katarsak yarıya indirerek söyleyebiliriz. Bir çırpıda okunuyor. İçerisinde çok güzel anekdotlar bulunuyor. Tabiiki tavsiye ediyorum. 🙂

Divan Edebiyatı Şairlerimiz

Üstad Hayati İnanç sayesinde kadim edebiyatımıza ilgim artmış oldu. Divan edebiyatı ile çok fazla ilgilenesem de kendisinin kitaplarını okuyor, televizyon programlarını ise izlemeye çalışıyorum. Burada hem onun çeşitli programlar vasıtasıyla anlattığı hem de benim başka kaynaklar vasıtasıyla öğrendiğim divan edebiyatı şairlerimizi paylaşacağım. Bu yazı sürekli güncellenecektir.

  • Yozgatlı Fenni
  • Nabi
  • Şeyh Galib
  • Baki
  • Kanuni Sultan Süleyman
  • Erzurumlu İbrahim Hakkı
  • Aziz Mahmud Hüdayi
  • Yunus Emre
  • Sun’ullah Gaybi
  • Alvarlı Efe
  • Eşrefzade Rumi
  • Niyazi Mısri
  • Kadı Burhaneddin
  • Ahmet Paşa
  • Necati Bey
  • Fuzuli
  • Zati
  • Hayali Bey
  • Bağdatlı Ruhi
  • Taşlıcalı Yahya
  • Katibi (Seydi Ali Çelebi)
  • Nefi
  • Naili
  • Şeyhülislam Yahya
  • Seyyid Osman Hulusi
  • Nedim
  • Keçecizade İzzet Molla
  • Leskofçalı Galib
  • Yenişehirli Avni

Can Veren Pervaneler – Hayati İnanç

Edebiyata özellikle de klasik edebiyata ilgisi olanların kesinlikle okuması gereken bir kitaptır. Hayati İnanç’ı daha iyi tanıyabilmek adına internette videoları izlenebilir. Özellikle Ahmet Cevdet Paşa’nın hazırladığı Mecelle (Mecelle-i Ahkam-ı Adliye) hakkında verdiği konferans ile sizi kendisine bağlayacaktır eminim. Daha önceki bir yazımda da bahsettiğim üzere ben de bu kitabı ile kendisini okumaya başladım. Yazının başında edebiyata ilgisi olanlar dedim ama kitaba içerik yönünden bakılırsa bu topraklara aidiyeti olan herkesin bilmesi gerekenleri anlatmış üstad. Ben de bu kitapla birlikte hem diğer kitaplarını hem de internette rahatlıkla bulabileceğiniz videolarını sizlere tavsiye ediyorum. Yukarıda bahsettiğim Mecelle hakkındaki konferansını da aşağıda tekrar paylaşıyorum.

Hz. Yusuf Aleyhisselam

Hayati İnanç sevdiğim ve ilgi duyduğum bir insandır. Ömrünü divan edebiyatına vakfetti desek herhalde yanlış olmaz. Kendisinin sitesinde tavsiye ettiği kitaplar bölümünde 4 adet eser bulunmaktadır (Mızraklı İlmihâl (Miftahu’l Cenne), Şevâhid-ün Nübüvve, Patrik Gregoryos’un Mektubu ve Yusuf Aleyhisselam). Ben de bu tavsiye kitapları okumaya karar verdim. İlk olarak kısa olduğundan dolayı (2 sayfa) Patrik Gregoryos’un Mektubu’ndan başladım. İkinci olarak da Hz. Yusuf Aleyhisselam’ın kıssası ve hayatına geçtim (peygamberler tarihi ansiklopedisi’nden bir bölüm). Sizlere de tavsiye ederim. Kalan diğer iki eseri de edindim ve en kısa sürede okumaya çalışacağım. Bu eserlerin dijital versiyonlarına yukarıda verdiğim Hayati İnanç’ın web sitesine yönlenecek olan bağlantıdan da erişebilirsiniz.

Okuduğum dökümandan bende kalan en önemli yerleri paylaşmak istiyorum;

  • Yusuf 13 – (Ya’kub) dedi ki: ‘Onu götürmeniz beni hakikaten üzer; çünki siz ondan habersiz kimseler iken, onu kurdun yemesinden korkarım!’ – (Belâ ağızdan çıkan söze bağlıdır! (Süyûtî, Câmiu’s-Sağîr, I, 110))
  • Kıssada Yusuf A.S.’ın ettiği bir çok dua da yer almaktadır. Bunlardan biri;
    • Allahümmec’al lî min indike ferecen ve mahrecen, verzuknî min haysü lâ ahtesib (Allah’ım! Bana kendi katından, içinde bulunduğum bu sıkıntıdan çıkış ve kurtuluş yolu nasip eyle. Beni ummadığım yerden, rızıklandır!”
  • Seher vakti ve cuma günü yapılan dua ve istiğfar daha makbuldür.
  • Yakup A.S.: Ben kalbimde tutamadığım hüzün ve kederimi, yalnız Allahü tealaya arz ederim.
  • Kenan diyarı: Şeria (Ürdün) Nehri’nin batısındaki Antik Filistin topraklarına İbrahimi dini metinlerde verilen isim. Bu bölge günümüzdeki İsrail, Filistin ve Lübnan toprakları ile Ürdün, Mısır ve Suriye’nin kıyı kesimlerini kapsar.
  • Hz. Yakup’un mezarı (Hz. Yakup’un babası Hz. İshak ve eşi Rifka, Hz. İbrahim ve eşi Sare) – Halilurrahman Camii – Filistin

Ayrıca kendisinin Can Veren Pervaneler isimli 5 kitaplık serisini de edinip, okuma listeme koymuş bulunmaktayım.

Terci-i Bend II (Müsemmen) – Şeyh Galib

Hayati İnanç 48 mısradan oluşan bu şiiri Şeyh Galib’in manifestosu, insan gazeli olarak nitelemektedir.

Ey dil ey dil niye bu rütbede pür gâmsın sennGerçi vîrâne isen genc-i mutalsamsın sennSecde-fermâ-yi melek zât-ı mükerremsin sennBildiğin gibi değil cümleden akvâmsın sennRûhsun nefha-i Cibril ile tev’emsin sennSırr-ı Hak’sın mesel-i İsi-i Meryem’sin sennnHoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sennMerdüm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sennnMerteben ayn-ı müsemmâdadır esmâ sanmanMerciin Hâlik-i eşyâdadır eşyâ sanmanGördüğün emr-i muhakkakları rü’yâ sanmanBaşkasın kendini sûretle heyûla sanmanKeşf ile sâbit olan mâ’niyi dâ’vâ sanmanHakkına söylenen evsâfı müdârâ sanmannHoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sennMerdüm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sennnİnleyip sırrını fâşeyleme ağyâra sakınnDüşme bilmezlik ile varta-i inkâra sakınnDeğmesin âhların kâkül-i dildâra sakınnSonra Mansûr gibi çıkman olur dâra sakınnArz-ı acz etmeyesin yâreden ol yâra sakınnBulduğun cevher-i âlîleri bîçâre sakınnnHoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sennMerdüm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen nnSendedir mahzen-i esrâr-ı mahabbet sendenSendedir mâ’den-i envâr-ı fütüvvet sendenGizli gizli dahi vardır nice hâlet sendenMa’rifet sende hüner sende hakiykât sendenNazar etsen yer ü gök duzâh u cennet sendenArş u kürsiyy ü melek sendedir sendennHoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sennMerdüm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sennnHayftır şâh iken âlemde gedâ olmayasınnKeder-âlûde-i ümmîd ü recâ olmayasınnVâdî-i ye’se düşüp hiç ü hebâ olmayasınnYanılıp rehrev-i sahrâ-yı belâ olmayasınnÂdeme muttasıl ol tâ ki cüdâ olmayasınnSecdeler eyle ki merdûd-i Hüdâ olmayasınnnHoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sennMerdüm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sennnMerk-i hâtif gibi bu kayd-ı sivâdan güzer etnErişen hâr u hasa âteş-i aşkı siper etnDâmenin tutmaya âsâr-ı alâyık hazer etnŞems veş hâhiş-i Munlâ ile azm-i sefer etnSâf kıl âyineni kâbil-i aks-i suver etnHele bir cem’-i havâs eyle de Gâlib nazar etnnHoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sennMerdüm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen
ŞEYH GALİB

Aşağıdaki kısımda ise açıklamaları ile birlikte verilmiştir. Bu kısmı şuradaki bağlantıdan aldım.

Kaynak: http://www.siirparki.com/galib4.html

1. Ey dil ey dil niye bû rütbede pür-gamsın sennGerçi vîrâne isen genc-i mutalsamsın sen nSecde-fermâ-yi melek zât-ı mükerremsin sen nBildiğin gibi değil cümleden akvamsın sen nRûhsun nefha-i Cibrîl ile tev’emsin sen nSırr-ı Hak'sın mesel-i Îsî-i Meryemsin sen.nnHoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sen nMerdüm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen.nnEy gönül, ey gönül! Neden bu makamda gam dolusun sennGerçi virane isen de tılsımlı bir definesin sen. nMeleklere secde etmeleri buyurulan saygıdeğer bir varlıksın sen. nBildiğin gibi değil, sen bütün varlıklardan daha üstünsün. nRuhsun. Cebrail’in üfürmesiyle ikizsin sen. nHak gerçeğinin sırrısın sen, Meryem oğlu İsa misali.nnHoşça bak kendine ki kainatın özüsün sen. nBütün yaratıkların gözbebeği olan insansın sen.nnn2. Merteben ayn-ı müsemmâdadır esmâ sanma nMerciin Hâlik-i eşyâdadır eşyâ sanma nGördüğün emr-i muhakkakları rü'yâ sanma nBaşkasın kendini sûretle heyûlâ sanma nKeşf ile sâbit olan ma’niyi da’vâ sanma nHakkına söylenen evsâfı müdârâ sanma.nnHoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sen nMerdüm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen.nnDerecen adlandıran katındadır,  adlarda sanma. nYerin eşyanın yaratıcısındadır, eşyada sanmanGördüğün mutlak emirleri rüya sanmanBaşkasını kendinle kıyasladığında heyûlâ sanma (gözünde büyütme)nBir kimseden gelen engeli mühim bir mesele sanmanHakkında söylenen vasıfları sana yaranmak için söylüyorlar sanma.nnHoşça bak kendine ki kainatın özüsün sen. nBütün yaratıkların gözbebeği olan insansın sen.nnn3. İnleyip sırrını fâşeyleme ağyâra sakın nDüşme bilmezlik ile varta-i inkâra sakın nDeğmesün âhların kâkül-i dil-dâra sakın nSonra Mansûr gibi çıkman olur dâra sakınnArz-i acz etmeyesin yâreden ol yâre sakın nBulduğun cevher-i âlîleri bîçâre sakın.nnHoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sen nMerdüm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen.nnAğlayıp inleyerek sırrını yabancılara açıklama sakınnCahillik edip inkar çukuruna düşme sakın.nAhların sevgilinin kahkülüne değmesin sakınnSonra Mansur gibi darağacına çıkarsın, sakınnO sevgiliye yaralarından çaresizlik içinde yakınma sakınnBulduğun yüce cevherleri (ruh) koru gözet ey biçare.nnHoşça bak kendine ki kainatın özüsün sen. nBütün yaratıkların gözbebeği olan insansın sen.nnn4. Sendedir mahzen-i esrâr-ı mahabbet sende nSendedir ma’den-i envâr-ı fütuvvet sende nGizli gizli dahi vardır niçe hâlet sende nMa’rifet sende hüner sende hakıykat sende nNazar etsen yer ü gök dûzah u cennet sende nArş u kürsî ü melek sendedir elbet sende.nnHoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sen nMerdüm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen.nnSendedir sevgi sırlarının mahzeni sendenSendedir yiğitlik nurlarının madeni sendenGizli gizli daha nice haller vardır sendenİrfan sende, ustalık sende, doğruluk sendenBir baksan, yer ve gök, cehennem ve cennet sendenYüce ve ilahi makamlar ve melekler sendedir elbet sende.nnHoşça bak kendine ki kainatın özüsün sen. nBütün yaratıkların gözbebeği olan insansın sen.nnn5. Hayfdır şâh iken âlemde gedâ olmayasın nKeder-âlûde-i ümmîd u recâ olmayasın nVâdî-i ye’se düşüp hîç ü hebâ olmayasınnYanılıp reh-rev-i sahrâ-yı belâ olmayasın nÂdeme muttasıl ol tâ ki cüdâ olmayasın nSecdeler eyle ki merdûd-ı Hüdâ olmayasın.nnHoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sen nMerdüm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen.       nnYazık olur, sultanken bu alemde dilenci olmayasınnÜmidine keder bulaşmış ve yalvaran olmayasınnKeder vadisine düşüp değersiz ve faydasız olmayasınnYanılıp bela çölünün yollarına düşmeyesinnİnsana yakın dur ki fazla uzaklara düşmeyesinnSecdeler et ki Yaradanın reddettiği olmayasın.nnHoşça bak kendine ki kainatın özüsün sen. nBütün yaratıkların gözbebeği olan insansın sen.nnn6. Berk-i hâtıf gibi bû kayd-i sivâdan güzer etnErişen hâr u hasa âteş-i aşkı siper etnDâmenin tutmaya asâr-ı alâyık hazer etnŞemş veş hâhiş-i Munlâ ile azm-i sefer etnSâf kıl âyineni kâbil-i aks-i suver etnHele bir cem’-i havâs eyle de Galib nazar etnnHoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sen nMerdüm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen.       nnTanrı'dan gayrı bütün varlıklardan, çakıp sönen,ngelip giden şimşek gibi geç git.nÜstüne takılan, konan çerçöpe karşı aşk ateşini siper et nGönül bağlanacak şeylerin eserleri, sakın, eteğini tutmasın; nŞems gibi, Mevlânâ'yı isteyerek yola koyul, yol almaya bak.nAynanı (gönlünü) arıt; bütün sûretler ona vursun, görünsün.nGalib, hele bir duygularını derle, topla da baknnHoşça bak kendine ki kâinatın özüsün sen. nBütün yaratıkların gözbebeği olan insansın sen.